Thứ Năm, 21 tháng 5, 2009

Tổng hợp ý kiến về "Vì sao Web 2.0 Việt Nam chưa kiếm được tiền?"



Sau khi báo Tuổi Trẻ đăng bài viết "Vì sao Web 2.0 Việt Nam chưa kiếm được tiền?", tôi đã nhận được khá nhiều các ý kiến comment khác nhau về bài viết. Không chỉ qua trao đổi trực tiếp, blog, mà còn ở các diễn đàn, mạng xã hội khác. Trong đó có những ý kiến rất hay và thực tế nên tôi xin phép các tác giả của các ý kiến này, tổng hợp lại để chia sẻ mọi người những cái nhìn khác nhau về vấn đề này, cũng như bổ sung cho một số khiếm khuyết của bài viết tôi ban đầu


1. Ý kiến người trong cuộc

"Chúng ta vốn sinh ra trong 1 nước tiểu nông, tư duy tiểu nông nhưng muốn làm "lớn", ngẫm?. Riêng về Internet những năm vừa qua, đi đâu người ta cũng nói đến web 2.0, xây dựng cộng đồng, quảng cáo... và tôi đặt câu hỏi: liệu cái cộng đồng đó lớn đến mức nào để kiếm được tiền bù vào hạ tầng, con người đầu tư cho cái cộng đồng đó. Bản chất IT là xử lý và truyền tải thông tin từ A ->[B]n, tôi rất vui vì thấy nhiều DN ứng dụng thành công như vinabook, viettravel, tôi đã tiếp xúc với họ và thấy họ là người kinh doanh thực thụ. Theo tôi chiêm nghiệm, giá trị của web 2.0 = ý tưởng + quy mô và tính sẵn sàng của thị trường (hic, cả 3 thứ này từ trước đến nay đều xuất phát từ America). Có lẽ chỉ nước Mỹ mới cho phép những ý tưởng mới sớm có khả năng kiểm nghiệm và mở rộng nhanh chóng, facebook và mới đây là twitter là 2 ví dụ điển hình."


"...Không cần các công nghệ quá hoàng tráng hay tiên tiến, quan trọng nhất là tính thân thiện và quen thuộc với người sử dụng - như bằng chứng là 4rum vẫn đóng một vai trò khá quan trọng trong các technical platform hiện nay của các web lớn tại Việt Nam chứ không phải các 2.0 hay open social site technical platform. YAN sau hơn 1 năm phát triển YanHO với tham vọng "YAN 2.0" và tiến lên "YAN 3.0" - hiện đã quay trở lại back-up nguồn lực cộng đồng trên 4rum, vốn ít nhiều bị bỏ bê khi IDG Ventures đầu tư vào YAN tháng 11/2006...

...Đa phần các công ty của IDG Ventures đầu tư rơi vào 2 tình trạng: đội ngũ founders ban đầu bất đồng và rời bỏ công ty vì mâu thuẫn với các bên đầu tư [vd: vietnamb2b hay các sản phẩm của VC Corp], hay ngược lại: trở nên quá phụ thuộc vào các nhà đầu tư - dễ dàng để nhà đầu tư lái theo hướng dễ-có-doanh-thu mà mất đi nhiệt tình và hướng đi cũng như giá trị riêng của mình...

...Đây một phần cũng là do các cá nhân hay nhóm khởi nghiệp chưa thật sự chuẩn bị nghĩ và cam kết lâu dài với dự án của mình. Hầu hết các web owners em gặp đều tâm sự không rõ sẽ phải làm gì với trang web của mình sau khoảng thời gian từ 3 - 5 năm. Nhiệt tình buổi ban đầu cạn dần mà khó khăn thì cứ dồn dập, lợi ích thì chưa thấy đâu khiến không ít trang web rơi vào tình trạng "nửa vời" - "hồn mất xác còn"...


"...Lăn lội trong AHA từ ngày đầu thành lập cũng là 1 cty IDG đầu tư. một vấn đề lớn của các cty là tầm nhìn ko đc nhất quán. Nguyên nhân, chính ở con người, như bác nói xuất thân từ dân kt, và thường rất trẻ tầm U30 nên vốn sống và kinh nghiệm chưa được nhiều. Nên lập trường không vững, và mắc 1 bệnh khá nặng là cứ chăm chăm vào sản phẩm, đã từng nghe bác trưởng phòng kt nọ bảo chỉ cần làm sp tốt còn chuyện khách hàng dùng hay ko tính sau. Khi giới thiệu chức năng mới các bác thường bỏ quên yếu tố người dùng. Vì các bác kt thường sống khép kính thế giới đối với các bác chỉ là màn hình laptop. Còn ngoài kia khách hàng đang nghĩ gì thì bác ko biết, mãi mê chạy theo công nghệ mới nhất nhưng ko thể áp dụng vào thực tiễn VN. Và phần lớn chả có tester gì cả, cứ làm, tới đâu sửa tới đó mà chưa tính đc dài hạn...

...Và ngủ quên trên chiến thắng, phần lớn các dự án 2.0 ở VietNam là copy và việt hóa đầu tiên so với những cty khác. Vì thế khi được báo chí tung hô, pr là các bác quên luôn đường về với mặt đất sống với ảo tưởng lớn lao. Quên đi thực tại của xh đang tồn tại. Người Việt nghĩ khác người Mỹ hay người Châu Âu, một sp hay dịch vụ mới và tiên tiến thành công bên đó, về VN chưa chắc đã thắng, bởi các yếu tố hạ tầng và con người có quá nhiều sự khác biệt."


"...Liệu chúng ta có suy nghĩ sai "thực tế" không? ý tôi muốn nói là "Web 2.0" sinh ra không phải để kiếm tiền trực tiếp từ nó, mà chỉ là 1 phần bổ sung cho cách kiếm tiền truyền thống!...Có lẽ nếu internet không miễn phí đối với người dùng, thì nó không thể lớn nhanh như ngày hôm nay, giải thích cho sự lớn mạnh đó một số nhà nghiên cứu đã chỉ ra 1 nền kinh tế mới, "kinh tế miến phí"... Tôi cho rằng, Web2.0 sẽ không thể lấy tiền trực tiếp từ đối tượng tham gia nó nhưng sẽ lấy tiền được từ đối tượng liên quan...."


"Vì dân VN sẵn sàng dùng dịch vụ tệ hơn 1 chút miễn là nó miễn phí. Còn "trả tiền ư? Nó liên quan đến bát cơm của tôi, thiếu gì site miễn phí cũng hay như anh, việc gì tôi phải trả tiền. Tôi qua đó chơi vậy."


"...Năng lực công nghệ cũng là một vấn đề lớn. Dân clone 2.0 phần lớn clone về mặt ý tưởng ứng dụng và giao diện mà "quên" không tìm hiểu đằng sau những dịch vụ thành công của nước ngoài "họ làm thế nào". Chẳng hạn, khả năng đáp ứng một lượng người dùng cực lớn của facebook với kiến trúc mở, khả năng xử lý thời gian thực một lượng dữ liệu khổng lồ của Twitter. Khi lượng người dùng tăng lên, các dịch vụ 2.0 đi tới giới hạn và cũng chết lên chết xuống hoặc điển hình như vụ mất dữ liệu gần đây của 1 blog service. Thuận đã từng dùng 1 dịch vụ blog của Việt Nam trong 1 thời gian và thấy nó lỗi còn nhiều hơn 360 Yahoo. Theo Thuận biết thì đây là "một dịch vụ blog hàng đầu của Việt Nam"...

...Độ sáng tạo. Thuận không đánh giá cao độ sáng tạo trong các dịch vụ 2.0 của Việt Nam. Đừng
đem rào cản ngôn ngữ và tính bản địa ra làm bình phong vì Thuận đang dùng FaceBook tiếng Việt, Yahoo tiếng Việt,... Do vậy, cạnh tranh ở đây được tính trên phạm vi toàn cầu. Ngay cả trong kiếm tiền 2.0 cũng cần độ sáng tạo. Nếu cứ ăn theo dịch vụ quảng cáo trực tuyến thì sẽ rất mệt. Thị trường bé lại bị xé lẻ túa lua..."

Nhữ Đình Thuận
http://nhuthuan.blogspot.com/

"Bài viết khá sâu nhưng chưa thuyết phục. Đặc biệt là phần 2 "làm sao để web 2.0" kiếm được tiền, người viết dường như vẫn đứng ngoài cuộc. Các lời khuyên còn chưa sát thực tế và thực tiễn vì chưa chắc đã làm được ngay những điều đó. Ví dụ như lời khuyên "kiếm tiền từ sớm". Thực ra một số nhà làm web 2.0 cũng nhận thức được điều này nhưng điều làm họ đau đầu là "kiếm tiền bằng cách nào", "Kiếm tiền như thế nào", "Kiếm tiền dưới hình thức nào"

Mrs. Iwill Doan

"...Xây dựng các sản phẩm gắn chặt với các hoạt động offline như thương mại điện tử, kiếm việc... ..." -> Nhận xét quá chủ quan, duy ý chí. Đầu tư hạ tầng nói riêng, cho dịch vụ TMĐT nói chung ko hề nhỏ... Bên cạnh đó, tốt nhất là ko nên chỉ trông chờ vào 1 nhà đầu tư, phần lớn đầu tư series A ko bao giờ đủ, và nhà đầu tư series A sau khi đã rót tiền hiếm khi có ý định bỏ thêm tiền, kể cả các nhà đầu tư ở series B. Do đó sau khi cầm tiền của các nhà đầu tư, và nhìn thấy khả năng số tiền đó chỉ duy trì được trong 1 thời gian nhất định, ví dụ 2 năm, 3 năm thì trước khi thời hạn này tới, hãy chuẩn bị kế hoạch fund raising tiếp theo...."

Mrs. Dao Lan Huong

2. Nguồn tổng hợp


3. Ý kiến tổng hợp

Nhìn chung, hầu hết mọi người đều đồng tình với một hoặc một vài điểm trong bài viết. Tuy nhiên, cũng có khá nhiều phản hồi là bài viết vẫn còn chung chung quá, chưa phản ánh cho những trường hợp cụ thể và một số ý vẫn còn mang tính "chủ quan" của tác giả :">

Thực ra mục đích khi tôi viết bài viết này là nhằm muốn chia sẻ những kinh nghiệm thực tế mà tôi đã có dịp tìm hiểu và tiếp xúc với nhiều công ty web 2.0 Việt Nam hiện nay. Còn những ý kiến ở phần hai phần lớn là những ý kiến tôi đúc kết từ kinh nghiệm của bản thân nên hẳn có một số yếu tố chủ quan cũng như trong phạm vi một bài viết ngắn khó có thể đưa lên những phân tích cụ thể.

Cuối cùng, xin cảm ơn tất cả các góp ý của mọi người, điều này đã giúp chúng ta nhận ra rất nhiều điều. Rất hi vọng còn nhận được nhiều đóng góp ý kiến của mọi người trong những bài viết tiếp theo ^_^

5 nhận xét:

Hoàng Phúc nói...

Bài này khá hot, làm tiếp vài bài nữa đi anh :D

ngonpham nói...

@Phúc: Thanks Phúc nhé! Cũng đang hi vọng làm thêm một bài về các công ty dot-com ở Việt Nam nữa đây ;))

Unknown nói...

Làm gì có nghề nào giàu? Tùy mỗi người thôi. Nếu bạn được như Trương Gia Bình.
Còn thường thường những người làm ERP như tố 1 tháng kiếm 60trieu ay

Unknown nói...

Anh nói thì hay nhưng anh chưa đưa ra được một sản phẩm hay một hướng đi để giải quyết vấn đề đó.

Đỗ Thị Hải Vân nói...

Em cũng quan tâm đến web 2.0 và gần đây là 3.0. Em đã follow blog của anh, hi vọng học hỏi được nhiều thông tin bổ ích

Đăng nhận xét

Facebook Twitter Hot! Delicious Digg Favorites More